Pan
MARIAN BANAŚ
Podsekretarz Stanu w MF
Panie Ministrze,
W nawiązaniu do przekazanych w dniu 17 maja br. – drogą elektroniczną - do zapoznania projektów ustaw z dnia 14 maja br. wraz uzasadnieniem:
- przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej,
- o Krajowej Administracji Skarbowej, Federacja Związków Zawodowych Służby Celnej uprzejmie informuje, że przekazuje swoje negatywne stanowisko oparte na uwagach przekazanych przez organizacje członkowskie, które generalnie oceniają przedłożone do zaopiniowania projekty jako nie możliwe do przyjęcia przez stronę Związkową, która reprezentuje funkcjonariuszy i pracowników Służby Celnej. Podkreślić należy z całą stanowczością, że strona Związkowa nie jest przeciwna reformie finansów publicznych, ani też reformowaniu samej Służby Celnej – sami wielokrotnie proponowaliśmy konkretne rozwiązania mające na celu usprawnienie funkcjonowania S.C. oraz ułatwienia dla przedsiębiorców skutkujące lepszymi wynikami naszej pracy, ale zaproponowany w ww. projektach kierunek zmian jest nie do zaakceptowania. Jednocześnie zauważamy, iż niezbędna jest natychmiastowa i głęboka potrzeba reformy Służby Celnej – jej restrukturyzacja przy zachowaniu gwarancji zatrudnienia i praw nabytych, dlatego też opowiadamy się jednoznacznie za zachowaniem jej odrębności i wzmocnieniem poprzez:
- systematyczny wzrost uposażeń w pierwszej kolejności do poziomu uposażeń funkcjonariuszy innych służb mundurowych, a docelowo do uposażeń funkcjonariuszy w Unii Europejskiej;
- określenie klarownej, czytelnej i realizowanej ścieżki awansowania funkcjonariusza celnego;
- uregulowanie kwestii emerytalnych na równi z innymi służbami mundurowymi;
- zapewnienie ochrony prawnej i bezpieczeństwa funkcjonariuszy celnych.
Twórcy przedmiotowych projektów założyli, iż Strona związkowa nie jest partnerem w tworzeniu nowego organizmu, jakim ma być KAS. Ta niczym nieuzasadniona decyzja, sprzeczna z obowiązującym prawem w konsekwencji doprowadziła do wytworzenia kolejnego „bubla prawnego”. Likwidując Służbę Celną ustawodawca, posługując się (w jego mniemaniu) „kruczkami prawnymi”, usiłuje wywołać wrażenie, iż jest to zabieg kosmetyczny, który przyniesie jedynie same korzyści dla funkcjonariuszy S.C. Z przykrością należy stwierdzić, że nieprzemyślane i nieprecyzyjne rozwiązania w proponowanej regulacji mogą spowodować kwestionowanie ich jako niezgodnych z ustawą zasadniczą – Konstytucją RP - oraz ustawodawstwem Wspólnoty Europejskiej ( m.in. art.2 Traktatu UE), także naruszają w poważnym zakresie zasady współżycia społecznego. Ponadto należy wskazać, że przygotowanie tych projektów jest niezgodne z postanowieniami określonymi w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002r. – w sprawie zasad techniki prawodawczej. Regulacja prawna dotycząca struktury, funkcjonowania i zadań KAS, praw i obowiązków jej urzędników winna znaleźć się w tekście ustawy o KAS, a nie w zapowiedzianych aktach wykonawczych, które mają być wydawane w terminie do 1 roku od dnia wejścia w życie ustawy podstawowej. Z punktu widzenia prawa jest to rozwiązanie kuriozalne i niedopuszczalne, podobnie jak brak przepisów przejściowych i zachowania praw nabytych funkcjonariuszy i pracowników Służby Celnej.
Przedłożone projekty ustaw o KAS zawierają szereg krytycznych błędów merytorycznych i prawnych, które zostały opisane w załącznikach nr 1-8.
Przede wszystkim wskazać należy na brak uregulowań dotyczących fundamentalnych spraw dla całej Służby Celnej oraz jej funkcjonariuszy i pracowników:
- przyjęcie planów dotyczących likwidacji Służby Celnej, zamiast jej restrukturyzacji;
- tworzenie instytucji Pełnomocnika, przy braku określenia w projekcie ustawy zakresu jego działań, kompetencji;
- brak informacji dot. struktury i liczby zatrudnionych oraz wysokość ich wynagrodzenia;
- brak określenia w projekcie ustawy precyzyjnych i jednoznacznych kryteriów składania propozycji służby w KAS – w zamian wprowadzono niczym nie skrępowaną uznaniowość;
- brak zachowanego trybu odwoławczego w przypadku braku lub otrzymania niewłaściwej propozycji pracy w KAS (art. 12 ustawy wprowadzającej ustawę o KAS) – niezgodność z procedurą dwuinstancyjności określonej jako norma w polskim ustawodawstwie;
- brak pełnej informacji odnośnie kryteriów dot. doboru urzędników, którym będzie przysługiwało umundurowanie;
- brak określenia stanowisk;
- brak czytelnej siatki płac;
- brak kryteriów określających kwestie: kto zostanie pracownikiem a kto urzędnikiem;
- brak gwarancji zachowania praw nabytych przez funkcjonariuszy;
- nieuzasadnione uprzywilejowanie kadry kierowniczej i zagwarantowanie im pracy w KAS.
Jednakże podstawową i zasadniczą wadą są błędne analizy finansowe na których oparli się projektodawcy. W uzasadnieniu projektu, w części do tyczącej źródeł finansowania istnieje poważny dysonans. Na wstępie autorzy stwierdzają brak skutków dla budżetu Państwa, natomiast w dalszej części przedstawiają wyliczenia, z których wynika, że wydatki z tytułu wcześniejszych emerytur wynoszą 93,4 mln zł ( brak inf. o zabezpieczeniu środków dla funkcjonariuszy celnych), z powodu wzrostu uposażeń 288,8 mln zł oraz z tytułu kosztów ogólnotechnicznych ok. 2,15 mln. Razem koszty wynoszą ponad 384 mln. Powstaje, więc pytanie, w jaki sposób tak znaczna kwota nie rodzi skutków dla budżetu. Kwestia np. kosztów ogólnotechnicznych jest niedoszacowana, co najmniej kilkanaście razy, gdy w 2002r. likwidowano Główny Urząd Ceł i tworzono Izby Celne koszty te były szacowane na poziomie 2,30mln zł, a końcowe koszty zamknęły się kwotą ok. 11 mln zł. Teraz MF planuje zlikwidować Służbę Celną i Administrację Skarbową a koszty ogólnotechniczne ustalono na poziomie znacznie niższym niż przed 5 laty. To jest nieodpowiedzialne mając na względzie zakres planowanych zmian i likwidacji !
Dodatkowo wskazać należy na brak profesjonalizmu autorów projektu. Z przedstawionych wyliczeń wynika, iż do kalkulacji przyjęto założenie minimalnej płacy w KAS. Trudno jednak zakładać, iż wszyscy urzędnicy KAS będą mieli takie samo (najniższe) uposażenie. Dodatkowo wydaje się, iż w ogóle nie uwzględniono kosztów wynikających z dodatków stażowych, które są pochodną uposażenia zasadniczego. Przy założeniu, które poczynili projektodawcy, że nie potrzeba dodatkowych środków finansowych z budżetu Państwa na sfinansowanie planowanej reformy, faktycznie podwyżki wynagrodzenia w nowej strukturze będą możliwe tylko w wyniku znacznych redukcji zatrudnienia ok. 40-50%, a z tak wygospodarowanych „oszczędności” będzie można sfinansować niektóre tylko podwyżki. Założenie to potwierdzili też przedstawiciele kierownictwa Ministerstwa Finansów na spotkaniu z przedstawicielami Związków Zawodowych działających Służbie Celnej w dniu 11 czerwca br. Natomiast znając z przeszłości podejście Ministra Finansów do podległych mu pracowników i funkcjonariuszy będą to środki wygospodarowane na wynagrodzenie kadry kierowniczej w KAS, a nie jej szeregowych urzędników.
Z wyżej opisanych powodów koszty reformy będą znacznie wyższe, aniżeli przedstawione w uzasadnieniu projektu. Zatrważające jednak jest to, iż tak oczywistych faktów nie dostrzegli autorzy projektów ustaw.
Mając na uwadze powyższe stanowisko, Federacja Związków Zawodowych Służby Celnej u w a ż a , że przeprowadzenie reformy zaproponowanej przez Ministerstwo Finansów przyniesie Polsce i Unii Europejskiej daleko idące szkody.
Jednocześnie, mając na uwadze, że tak daleko idące niekorzystne zmiany dla Polski, Wspólnoty Europejskiej oraz funkcjonariuszy i pracowników Polskiej Służby Celnej zostały przedstawione przez resort finansów w formie opiniowanych projektów o KAS, proponujemy rozpoczęcie dialogu społecznego w kwestii planowanych zmian w aparacie fiskalnym Państwa w tym Służby Celnej, alternatywnych rozwiązań prawnych aby dokonać wyboru optymalnego rozwiązania w danych warunkach, oraz w sprawie postulatów zgłoszonych przez Związki Zawodowe działające w Służbie Celnej w terminie do 30 czerwca 2007r.
Z poważaniem: Przewodnicząca Federacji ZZSC – Iwona Fołta
FZZSC/68/KAS2/2007/RF Kraków, dnia 14 czerwca 2007r.