Koleżanki i Koledzy,
Mija 8 rok od reformy KAS, to dobry moment na podsumowanie sytuacji wygaszonych i ucywilnionych w maju 2017 r. funkcjonariuszy Służby Celno – Skarbowej.
DZIAŁANIA LEGISLACYJNE
Od ośmiu lat podejmujemy działania w kierunku ustawowego zakończenia kwestii zwolnienia ze służby w maju 2017 r. 30 % funkcjonariuszy Służby Celno – Skarbowej bez uzasadnienia i z pominięciem przesłanek ustawowych.
Napisaliśmy kilometry pism w tej sprawie do MF, złożone zostały 2 petycje (BKSP-144-IX-645-22, BKSP-155-X-337/24) i pracowaliśmy nad rządowym projektem ustawy (UD 325 - lipiec 2023), który miała zniwelować negatywne skutki reformy KAS.
Obecnie przedstawiony został kolejny projekt przez Radę Ministrów (UD216 - kwiecień 2025) i pomimo naszych kilkuletnich wysiłków nadal nie ma zapisów ujmujących całość zagadnień, a tym samym dających impuls do zakończenia spraw sądowych i dalszego, niepotrzebnego ponoszenia kosztów przez Skarb Państwa.
W załączeniu przekazujemy nasze stanowisko do ww. projektu UD216.
CEL PODSTAWOWY ZMIAN LEGISLACYJNYCH
Przypomnijmy, że podstawowym celem ustawowych zmian powinno być:
a/ zaliczenie okresu pauzowania,
b/ zaliczenie okresu ucywilnienia na wniosek,
c/ przyjęcia jako podstawy uposażenia za okres pauzowania/ucywilnienia do celów emerytalnych, wysokości wynagrodzenia,
d/ w przypadku osób wygaszonych powracających do służby na podstawie ustawy o KAS przyjęcie jako podstawy uposażenia - wysokości uposażenia na ostatnio zajmowanym stanowisku w wysokości tej samej wielokrotności przeciętnego uposażenia w służbie obowiązującej odpowiednio na ostatnio zajmowanym stanowisku oraz w okresie, za który podstawa ta jest ustalana;
e/ możliwość ponownego przeliczenia emerytury policyjnej w przypadku osób, które przeszły na emeryturę z ZER
KONSEKWENCJE WPROWADZENIA WW. ZMIAN W PRZEPISACH
Zakończenie spraw sądowych toczonych z pracodawcami oraz z ZER MSWiA (na chwilę obecna ok. 800 spraw), odciążenie sądów, odciążenie radców prawnych w IAS oraz zaprzestanie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów sądowych (nawet 5000 za jedną sprawę w I instancji, czy 1350 zł w SN po odmowie przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Prokuratorii Generalnej). Zresztą w sprawie już poniesionych kosztów niebawem wystosujemy pytanie do wszystkich izb administracji skarbowej.
DROGA SĄDOWA
Funkcjonariusze zwolnieni ze służby przez złożenie tzw. propozycji pracy bez uzasadnienia z dniem 31.05.2017 r. (w trybie art. 165 ust. 7 p.w.K.A.S. w zw. z art. 171 ust 1 pkt 2 p.w.K.A.S.) zostali pozbawieni prawa do Sądu, w celu zbadania zasadności i legalności zwolnienia ze służby.
Prawo do sądu dla funkcjonariuszy zwolnionych ze służby z dniem 31.05.2017 r. przez złożenie tzw. propozycji pracy otworzyła dopiero Uchwała NSA z dnia 1.07.2019 r. (sygn. akt: I OPS 1/19). Naczelny Sąd Administracyjny zastosował bezpośrednio przepisy Konstytucji RP, m.in. art. 45 i 77.
Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął, że funkcjonariusze zwolnieni ze służby z dniem 31.05.2017 r. przez złożenie tzw. propozycji pracy, bez uzasadnienia i bez wydania jakiegokolwiek aktu administracyjnego potwierdzającego zwolnienie ze służby mogą dochodzić roszczeń ze stosunku służby, przed Sądem Powszechnym. Przy czym Naczelny Sąd Administracyjny nie określił w jakim terminie funkcjonariusze powinni dochodzić swoich praw przez Sądem Powszechnym
W konsekwencji w okresie 1.06.2017 r. – 1.07.2019 r. funkcjonariusze Służby Celnej (których stosunek służby podlegał ustawowej ochronie) zostali pozbawieni możliwości zbadania legalności zwolnienia ze służby przez niezawisły i niezależny Sąd Rzeczpospolitej Polskiej (w danym okresie nie było wiadomo czy sprawy zostaną poddane właściwości Sądu Powszechnego czy też Sądów Administracyjnych).
W zasadzie ta wątpliwość istniała aż do czasu wydania przez Sąd Najwyższy postanowienia z dnia 4.02.2021 r. (sygn. akt: II PSK 6/21).
Na mocy przedmiotowego postanowienia Sąd Najwyższy słusznie ocenił, że stosunek służby jest stosunkiem administracyjno – prawnym, zatem sprawy ze stosunku służby warunkowo, ale jednak mogą być rozpoznawane przez Sąd Powszechny na podstawie art. 1991 k.p.c.
O skutkach prawnych złożenia tzw. propozycji pracy i otwarcia drogi do Sądu Powszechnego dla funkcjonariuszy, wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12.10.2022 r., sygn. akt: III PSKP 78/21).
KONKLUZJA
Wprowadzenie zmian w przepisach – jako korekta „nieprzewidzianych” lub pomijanych skutków wprowadzania reformy w KAS - powinno nastąpić niezwłocznie, najpóźniej po pierwszych orzeczeniach sądowych (rok 2020 r.). Z każdym rokiem koszty naprawy popełnionych błędów są coraz wyższe.
Jesteśmy pełni nadziei, że obecnie procedowana ustawa wejdzie w życie w styczniu 2026 r. i zostaną uwzględnione nasze poprawki, bo w innym przypadku będzie to tylko drobna i niepełna korekta, która nie przyniesie zamierzonych skutków i nie uwolni Podatników od ponoszenia kosztów za błędy legislacyjne i organizacyjne oraz inercję kolejnych Rządu RP.
ALE BIORĄC POD UWAGĘ SPOSÓB TRAKTOWANIA STRONY SPOŁECZNEJ I ŚRODOWISKA KAS przez obecnych decydentów - wątpimy, czy projekt wejdzie w życie w kształcie, który zniweluje wszystkie niezgodne z prawem działania podjęte w trakcie reformy KAS i pozwoli na zamknięcie tematu.
Z pozdrowieniami
Zespół ds. Ucywilnienia
Mija 8 rok od reformy KAS, to dobry moment na podsumowanie sytuacji wygaszonych i ucywilnionych w maju 2017 r. funkcjonariuszy Służby Celno – Skarbowej.
DZIAŁANIA LEGISLACYJNE
Od ośmiu lat podejmujemy działania w kierunku ustawowego zakończenia kwestii zwolnienia ze służby w maju 2017 r. 30 % funkcjonariuszy Służby Celno – Skarbowej bez uzasadnienia i z pominięciem przesłanek ustawowych.
Napisaliśmy kilometry pism w tej sprawie do MF, złożone zostały 2 petycje (BKSP-144-IX-645-22, BKSP-155-X-337/24) i pracowaliśmy nad rządowym projektem ustawy (UD 325 - lipiec 2023), który miała zniwelować negatywne skutki reformy KAS.
Obecnie przedstawiony został kolejny projekt przez Radę Ministrów (UD216 - kwiecień 2025) i pomimo naszych kilkuletnich wysiłków nadal nie ma zapisów ujmujących całość zagadnień, a tym samym dających impuls do zakończenia spraw sądowych i dalszego, niepotrzebnego ponoszenia kosztów przez Skarb Państwa.
W załączeniu przekazujemy nasze stanowisko do ww. projektu UD216.
CEL PODSTAWOWY ZMIAN LEGISLACYJNYCH
Przypomnijmy, że podstawowym celem ustawowych zmian powinno być:
a/ zaliczenie okresu pauzowania,
b/ zaliczenie okresu ucywilnienia na wniosek,
c/ przyjęcia jako podstawy uposażenia za okres pauzowania/ucywilnienia do celów emerytalnych, wysokości wynagrodzenia,
d/ w przypadku osób wygaszonych powracających do służby na podstawie ustawy o KAS przyjęcie jako podstawy uposażenia - wysokości uposażenia na ostatnio zajmowanym stanowisku w wysokości tej samej wielokrotności przeciętnego uposażenia w służbie obowiązującej odpowiednio na ostatnio zajmowanym stanowisku oraz w okresie, za który podstawa ta jest ustalana;
e/ możliwość ponownego przeliczenia emerytury policyjnej w przypadku osób, które przeszły na emeryturę z ZER
KONSEKWENCJE WPROWADZENIA WW. ZMIAN W PRZEPISACH
Zakończenie spraw sądowych toczonych z pracodawcami oraz z ZER MSWiA (na chwilę obecna ok. 800 spraw), odciążenie sądów, odciążenie radców prawnych w IAS oraz zaprzestanie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów sądowych (nawet 5000 za jedną sprawę w I instancji, czy 1350 zł w SN po odmowie przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej Prokuratorii Generalnej). Zresztą w sprawie już poniesionych kosztów niebawem wystosujemy pytanie do wszystkich izb administracji skarbowej.
DROGA SĄDOWA
Funkcjonariusze zwolnieni ze służby przez złożenie tzw. propozycji pracy bez uzasadnienia z dniem 31.05.2017 r. (w trybie art. 165 ust. 7 p.w.K.A.S. w zw. z art. 171 ust 1 pkt 2 p.w.K.A.S.) zostali pozbawieni prawa do Sądu, w celu zbadania zasadności i legalności zwolnienia ze służby.
Prawo do sądu dla funkcjonariuszy zwolnionych ze służby z dniem 31.05.2017 r. przez złożenie tzw. propozycji pracy otworzyła dopiero Uchwała NSA z dnia 1.07.2019 r. (sygn. akt: I OPS 1/19). Naczelny Sąd Administracyjny zastosował bezpośrednio przepisy Konstytucji RP, m.in. art. 45 i 77.
Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął, że funkcjonariusze zwolnieni ze służby z dniem 31.05.2017 r. przez złożenie tzw. propozycji pracy, bez uzasadnienia i bez wydania jakiegokolwiek aktu administracyjnego potwierdzającego zwolnienie ze służby mogą dochodzić roszczeń ze stosunku służby, przed Sądem Powszechnym. Przy czym Naczelny Sąd Administracyjny nie określił w jakim terminie funkcjonariusze powinni dochodzić swoich praw przez Sądem Powszechnym
W konsekwencji w okresie 1.06.2017 r. – 1.07.2019 r. funkcjonariusze Służby Celnej (których stosunek służby podlegał ustawowej ochronie) zostali pozbawieni możliwości zbadania legalności zwolnienia ze służby przez niezawisły i niezależny Sąd Rzeczpospolitej Polskiej (w danym okresie nie było wiadomo czy sprawy zostaną poddane właściwości Sądu Powszechnego czy też Sądów Administracyjnych).
W zasadzie ta wątpliwość istniała aż do czasu wydania przez Sąd Najwyższy postanowienia z dnia 4.02.2021 r. (sygn. akt: II PSK 6/21).
Na mocy przedmiotowego postanowienia Sąd Najwyższy słusznie ocenił, że stosunek służby jest stosunkiem administracyjno – prawnym, zatem sprawy ze stosunku służby warunkowo, ale jednak mogą być rozpoznawane przez Sąd Powszechny na podstawie art. 1991 k.p.c.
O skutkach prawnych złożenia tzw. propozycji pracy i otwarcia drogi do Sądu Powszechnego dla funkcjonariuszy, wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12.10.2022 r., sygn. akt: III PSKP 78/21).
KONKLUZJA
Wprowadzenie zmian w przepisach – jako korekta „nieprzewidzianych” lub pomijanych skutków wprowadzania reformy w KAS - powinno nastąpić niezwłocznie, najpóźniej po pierwszych orzeczeniach sądowych (rok 2020 r.). Z każdym rokiem koszty naprawy popełnionych błędów są coraz wyższe.
Jesteśmy pełni nadziei, że obecnie procedowana ustawa wejdzie w życie w styczniu 2026 r. i zostaną uwzględnione nasze poprawki, bo w innym przypadku będzie to tylko drobna i niepełna korekta, która nie przyniesie zamierzonych skutków i nie uwolni Podatników od ponoszenia kosztów za błędy legislacyjne i organizacyjne oraz inercję kolejnych Rządu RP.
ALE BIORĄC POD UWAGĘ SPOSÓB TRAKTOWANIA STRONY SPOŁECZNEJ I ŚRODOWISKA KAS przez obecnych decydentów - wątpimy, czy projekt wejdzie w życie w kształcie, który zniweluje wszystkie niezgodne z prawem działania podjęte w trakcie reformy KAS i pozwoli na zamknięcie tematu.
Z pozdrowieniami
Zespół ds. Ucywilnienia
