Emerytury !!!

[mimi11]

Kto chce niech składa z wyznaczoną własną datą. Później można prosić o skrócenie, można wycofać. Trzeba zacząć a potem z górki.

 

[mimi11]

Z innej beczki odświeżam temat : szukam kontaktu z emerytami którzy już pobierają em kapitałową ZUS. Pozdrawiam

 

[heisenberg]

Ideałem to byłoby- równe traktowanie wszystkich bez żadnych "kruczków" i Quasi profitów. Różnice w służbach powinny wynikać z charakteru służby (stanowiska) w stanie czynnym, a PRAWO do przejścia na emkę identyczne dla WSZYSTKICH w odróżnieniu do OBOWIĄZKU, ten oczywiście leży
w gestii ustawodawcy - w trybie nakazowym (ale to marzenia ściętej głowy) . Generalnie WSZYSTKICH się nie zadowoli, jeżeli zmiany następują po
przyjęciu warunków pracy, przyjęcia do służby bo tu KAŻDY ciągnie w swoją stronę. POLITYKA

Ależ ja się z Tobą w pełni zgadzam. Ale co z tego. Jeśli nie można mieć wszystkiego od razu trzeba wyrywać co się da i nie uważać że sprawa jest załatwiona. To tylko krok na długiej drodze do równego traktowania wszystkich służb. O czywiśćie zauważamy że nasza Służba jest traktowana inaczej i do tego znacznie gorzej. Np dodatki motywujące do pozostania w służbie. Wdrożone testowo rok temu w MSWAiA. MF twierdzi że trzeba to dokładnie zbadać a zdaje się tym czasem wszystko idzie w tę stronę że będą nimi objęte wszystkie służby z wyjątkiem naszej tj jakieś 400-450 tyś ludzi wobec nas ok 12 tyś. Właściwie kropli w morzu. To już nawet nie oszczędność MF, to po prostu ordynarne skąpstwo . A doświadczonych ubywa i ubywać będzie.
Oczywiście liczby podane dotyczą wszystkich w służbie a nie uprawnionych których jest znacznie mniej. Procentowo pewnie było by u nas znacznie więcej ale nas ogółem jest jakieś 3.5%. Jesteśmy jakimś Gausowskim ogonem.

 

[Iwona11]

Z innej beczki odświeżam temat : szukam kontaktu z emerytami którzy już pobierają em kapitałową ZUS. Pozdrawiam

Również mnie to dotyczy, czy może ktoś odezwać się kto już pobiera taką emkę....., ja także mam kilka pytań do takiej osoby....

 

[Zuziacoll]

Przepraszam, że zapytam, doskonale zdaję sobie sprawę, iż wielokrotnie było to wyjaśniane. Jestem jednak osobą bez wykształcenia, niezbyt inteligentną, nie potrafię posługiwać się internetem, smartfonem itd... Ogólnie jestem niepełnosprawny intelektualnie. Czy mogę poprosić szanowne Koleżanki i Kolegów o odpowiedź na pytanie. Z jakim dniem w przyszłym roku trzeba odejść w stan spoczynku, żeby otrzymać waloryzację (ma być 9%)?

27 lutego musisz być zwolniony. A od 28.02 musisz mieć złożony wniosek emerytalny.
Waloryzacja od 01.03.22 powinna wynieść wg Patkowskiego od 9 do 11procent.
Odnośnie zwolnienia w oparciu o przepis art 179ust1pkt10 oraz art183ust1pkt2 kas.
W przypadku pisemnego zgłoszenia żądania zwolnienia funka zwalnia się po uplywie
3mies. Od dnia doręczenia dec. O zwolnieniu. Zgodnie z art. 183ust.3 termin ten
Może zostać skrócony na wniosek funkcjonariusza jeżeli zwolnienie następuje
W zw. Z jego pisemnym zgłoszeniem żądania zwolnienia ze służby.
Mnóstwo ludzi odeszło w ciągu kilku dni lub nawet 4 mcy.
Wszystko zależy.........

 

[heisenberg]

27 lutego musisz być zwolniony. A od 28.02 musisz mieć złożony wniosek emerytalny.
Waloryzacja od 01.03.22 powinna wynieść wg Patkowskiego od 9 do 11procent.
Odnośnie zwolnienia w oparciu o przepis art 179ust1pkt10 oraz art183ust1pkt2 kas.
W przypadku pisemnego zgłoszenia żądania zwolnienia funka zwalnia się po uplywie
3mies. Od dnia doręczenia dec. O zwolnieniu. Zgodnie z art. 183ust.3 termin ten
Może zostać skrócony na wniosek funkcjonariusza jeżeli zwolnienie następuje
W zw. Z jego pisemnym zgłoszeniem żądania zwolnienia ze służby.
Mnóstwo ludzi odeszło w ciągu kilku dni lub nawet 4 mcy.
Wszystko zależy.........

ad 11% waloryzacji
drobne przemyślenie (zresztą już wcześniejsze ale coraz bardziej atrakcyjne)

na obecny moment dla większości 22 lat służby czyli 40%+18,2%=58,2% no można jeszcze doliczyć wojsko (coś koło 2,6 poprzez 3,9 do 5,2 no chyba że marynarka wojenna to nawet 7,8 )
dywagacje bez wojska
do tego upraszczając 11% waloryzacji
oraz podniesienia przeciętnej w służbie myślę że ostatecznie stanie na 6%
58,2%+11%+6%~ 75% emerytury z obecnej pensji
do tego dojdą waloryzacje za kilu lat przyszłych związanych z podwyższoną inflacją mimo wszystko brakiem pracowników a zatem ogólnym wzrostem płac oraz wzrostem płac z tytułu inflacji i ogólną niechęcią władzy na waloryzowanie budżetówki (to akurat na minus w stosunku do przyszłej kwoty przeciętnego uposażenia). Wygląda na to ze już dzisiaj emka może być taka jaka miała być za lat 6 przy stabilnej syt. finansowej. A w tej sytuacji jaka jest to spodziewam się że będzie po prostu wyższa uwzględniając przyszłe waloryzacje (ja strzelam że 23 to 6% 24 to 4% 25 to 2% i podwyżki w budżetówce nie przekroczą progu inflacji a będą raczej niższe o ile w ogóle będą).
Może w tym trochę czarnowidztwa. Tak czy siak każdy jeśli jest zainteresowany tematem powinien sam to sobie przekalkulować i we własnym sumieniu ocenić i zdecydować. No i się pośpieszyć bo czasu właściwie to już nie ma.

 

[Zuziacoll]

ad 11% waloryzacji
drobne przemyślenie (zresztą już wcześniejsze ale coraz bardziej atrakcyjne)

na obecny moment dla większości 22 lat służby czyli 40%+18,2%=58,2% no można jeszcze doliczyć wojsko (coś koło 2,6 poprzez 3,9 do 5,2 no chyba że marynarka wojenna to nawet 7,8 )
dywagacje bez wojska
do tego upraszczając 11% waloryzacji
oraz podniesienia przeciętnej w służbie myślę że ostatecznie stanie na 6%
58,2%+11%+6%~ 75% emerytury z obecnej pensji
do tego dojdą waloryzacje za kilu lat przyszłych związanych z podwyższoną inflacją mimo wszystko brakiem pracowników a zatem ogólnym wzrostem płac oraz wzrostem płac z tytułu inflacji i ogólną niechęcią władzy na waloryzowanie budżetówki (to akurat na minus w stosunku do przyszłej kwoty przeciętnego uposażenia). Wygląda na to ze już dzisiaj emka może być taka jaka miała być za lat 6 przy stabilnej syt. finansowej. A w tej sytuacji jaka jest to spodziewam się że będzie po prostu wyższa uwzględniając przyszłe waloryzacje (ja strzelam że 23 to 6% 24 to 4% 25 to 2% i podwyżki w budżetówce nie przekroczą progu inflacji a będą raczej niższe o ile w ogóle będą).
Może w tym trochę czarnowidztwa. Tak czy siak każdy jeśli jest zainteresowany tematem powinien sam to sobie przekalkulować i we własnym sumieniu ocenić i zdecydować. No i się pośpieszyć bo czasu właściwie to już nie ma.

KU przypomnieniu należałoby napisać , że wysługę w służbach do celów
emerytalno-rentowych liczymy w latach , miesiącach , dniach -
i otrzymujemy procent wysługi do wyliczenia emerytury .
Wyliczenia są tak dokładne , że ZER liczy do setnych procenta po przecinku.

 

[arvo]

ad 11% waloryzacji
drobne przemyślenie (zresztą już wcześniejsze ale coraz bardziej atrakcyjne)

na obecny moment dla większości 22 lat służby czyli 40%+18,2%=58,2% no można jeszcze doliczyć wojsko (coś koło 2,6 poprzez 3,9 do 5,2 no chyba że marynarka wojenna to nawet 7,8 )
dywagacje bez wojska
do tego upraszczając 11% waloryzacji
oraz podniesienia przeciętnej w służbie myślę że ostatecznie stanie na 6%
58,2%+11%+6%~ 75% emerytury z obecnej pensji
do tego dojdą waloryzacje za kilu lat przyszłych związanych z podwyższoną inflacją mimo wszystko brakiem pracowników a zatem ogólnym wzrostem płac oraz wzrostem płac z tytułu inflacji i ogólną niechęcią władzy na waloryzowanie budżetówki (to akurat na minus w stosunku do przyszłej kwoty przeciętnego uposażenia). Wygląda na to ze już dzisiaj emka może być taka jaka miała być za lat 6 przy stabilnej syt. finansowej. A w tej sytuacji jaka jest to spodziewam się że będzie po prostu wyższa uwzględniając przyszłe waloryzacje (ja strzelam że 23 to 6% 24 to 4% 25 to 2% i podwyżki w budżetówce nie przekroczą progu inflacji a będą raczej niższe o ile w ogóle będą).
Może w tym trochę czarnowidztwa. Tak czy siak każdy jeśli jest zainteresowany tematem powinien sam to sobie przekalkulować i we własnym sumieniu ocenić i zdecydować. No i się pośpieszyć bo czasu właściwie to już nie ma.

Wygląda, że szanowny kolega nie ma zielonego pojęcia co to jest waloryzacja emerytur i od czego jest liczona.

 

[pafnucy]

Okres wypowiedzenia biegnie od pierwszego dnia następnego miesiąca, czyli dla wniosków listopadowych od 1 grudnia. Do 1 marca tak na styk.
Jeśli ktoś chce odejść przed waloryzację to trzeba się zdecydować do końca listopada, a Dyrektorzy próbują jeszcze naciągać przepisy i interpretują, że okres wypowiedzenia biegnie od wydania decyzji o zwolnieniu

W moim przypadku DIAS wydawał decyzję 30 dni, wysłał listem poleconym, który w czasach covid wędrował do mnie 12 dni, no i oczywiście termin zwolnienia że służby to były 3 miesiące od dnia doręczenia decyzji. Razem 4 miesiące i 12 dni.

Wysłane z mojego BLN-L21 przy użyciu Tapatalka

 

[Rüsselkäfer]

ad 11% waloryzacji
drobne przemyślenie (zresztą już wcześniejsze ale coraz bardziej atrakcyjne)

na obecny moment dla większości 22 lat służby czyli 40%+18,2%=58,2% no można jeszcze doliczyć wojsko (coś koło 2,6 poprzez 3,9 do 5,2 no chyba że marynarka wojenna to nawet 7,8 )
dywagacje bez wojska
do tego upraszczając 11% waloryzacji
oraz podniesienia przeciętnej w służbie myślę że ostatecznie stanie na 6%
58,2%+11%+6%~ 75% emerytury z obecnej pensji
do tego dojdą waloryzacje za kilu lat przyszłych związanych z podwyższoną inflacją mimo wszystko brakiem pracowników a zatem ogólnym wzrostem płac oraz wzrostem płac z tytułu inflacji i ogólną niechęcią władzy na waloryzowanie budżetówki (to akurat na minus w stosunku do przyszłej kwoty przeciętnego uposażenia). Wygląda na to ze już dzisiaj emka może być taka jaka miała być za lat 6 przy stabilnej syt. finansowej. A w tej sytuacji jaka jest to spodziewam się że będzie po prostu wyższa uwzględniając przyszłe waloryzacje (ja strzelam że 23 to 6% 24 to 4% 25 to 2% i podwyżki w budżetówce nie przekroczą progu inflacji a będą raczej niższe o ile w ogóle będą).
Może w tym trochę czarnowidztwa. Tak czy siak każdy jeśli jest zainteresowany tematem powinien sam to sobie przekalkulować i we własnym sumieniu ocenić i zdecydować. No i się pośpieszyć bo czasu właściwie to już nie ma.

Niestety muszę stanowczo stwierdzić , iż są to wyliczenia błędne mogące wprowadzić w błąd przyszłych emerytów .
Totalne poplątanie z pomieszaniem .

Procent waloryzacji przyszłych emerytur oraz procent przyszłego podniesienia przeciętnej w służbie nie można absolutnie sumować z procentem wychodzącym ze stażu w służbie .

 

[heisenberg]

Wygląda, że szanowny kolega nie ma zielonego pojęcia co to jest waloryzacja emerytur i od czego jest liczona.

to bardzo duże przybliżenie. Ale bardzo proszę. Policz to dokładniej

 

[heisenberg]

Niestety muszę stanowczo stwierdzić , iż są to wyliczenia błędne mogące wprowadzić w błąd przyszłych emerytów .
Totalne poplątanie z pomieszaniem .

Procent waloryzacji przyszłych emerytur oraz procent przyszłego podniesienia przeciętnej w służbie nie można absolutnie sumować z procentem wychodzącym ze stażu w służbie .

zatem zauważ że to jest tylko zgrubne przybliżenie. Uproszczone obliczenie. (100*0.75)+(100*0.75*0.11) daje nieco powyżej 83 zaś tamto przybliżenie 100*0.86 czyli 0.75+0.11 daje 86 zatem różnica to 3. te 3 to jest miara błędu tego szacowania i wynosi raptem koło 4,5% ogólnej kwoty zatem niewiele przy czym kwota jest przeszacowana. Zatem nawet uwzględniając ten błąd nadal sprawa wygląda dość atrakcyjnie i jak zauważyłem do samodzielnego dokładnego przeliczenia i rozważenia.
Na szczęście nie mój to problem bo jeszcze z różnych powodów nie mogę ale jak bym mógł to bym miał niezły zgryz. tylko tyle i aż tyle. Ale jeżeli ktoś nie słyszał o szacowaniu czy też przybliżeniu, cóż. Duklanie to znaczy że nie spodziewamy się dokładnej poprawnej wartości a obliczenie może być wykonane metodami uproszczonymi. Ważne jest by była możliwa do okreśłona lub określona dokładność szacowania. Ale jak masz ochotę to policzyć dokładniej to bardzo Cię proszę

 

[arvo]

to bardzo duże przybliżenie. Ale bardzo proszę. Policz to dokładniej

Waloryzację liczy się od podstawy należnej emerytury. Ta u każdego emeryta(obecnego czy przyszłego jest inna). Natomiast prawdą jest, że pracując dłużej 2 lata należna emerytura będzie równa wyłaconej po naliczeniu waloryzacji w 2022r. 2,6% za każdy rok to po 2 latach kwotowo zrówna się z prognozowaną waloryzacją 2022r . Zysk pracujących te 2lata to uposażenie wyższe niż emerytura. Możesz pracować nawet 10lat to przy waloryzacji emerytur na rocznym poziomie 2,6% i tak nie przeskoczysz wysokością emerytury obecnych emerytów als co zarobisz toTwoje
.

 

[heisenberg]

Waloryzację liczy się od podstawy należnej emerytury. Ta u każdego emeryta(obecnego czy przyszłego jest inna). Natomiast prawdą jest, że pracując dłużej 2 lata należna emerytura będzie równa wyłaconej po naliczeniu waloryzacji w 2022r. 2,6% za każdy rok to po 2 latach kwotowo zrówna się z prognozowaną waloryzacją 2022r . Zysk pracujących te 2lata to uposażenie wyższe niż emerytura. Możesz pracować nawet 10lat to przy waloryzacji emerytur na rocznym poziomie 2,6% i tak nie przeskoczysz wysokością emerytury obecnych emerytów als co zarobisz toTwoje
.

i dokładnie mamy teraz taką sytuację wysokie waloryzacje emek i niskie waloryzacje lub ich brak naszych poborów

 

[PJS]

Policzmy dokładnie przyjmując wyliczenia dla funkcjonariusza który ma indywidualny wskaźnik z 10 lat w wysokości 100% (coś trzeba założyć) i staż służby od września 1999 (bez wojska)
waloryzację oszacujmy na 10% a podwyżkę w SCS średniego uposażenia o 6% w 2022 r
1. odejście w styczniu 2022
procenty za wysługę wynoszą 59%, emerytura będzie wyliczona od obecnej średniej 6581 zł, ale po zwiększeniu tej kwoty o 6% bedzie przeliczona z wyrównaniem od dnia odejscia, czyli liczymy dla średniego uposażenia 6581+6%=6976zł
6976*59%=4116 zł (brutto), dodając do tego waloryzację od marca 2022 w wysokości 10% mamy kwotę 4527 zł
2. czekamy rok (omija nas waloryzacja emerytuty o 10%) i odchodzimy w styczniu 2023, wysługa wzrasta o 2,6% czyli mamy razem 61,6%. Przyjmijmy wariant, ze w 2023 roku średnie uposażenie wzrośnie o kolejne 6% (może sie też nie zmienić) i w 2023 roku będzie wynosić 6976+6%=7394zł
otrzymujemy: 7394*61,6%=4554zł.
Czyli rok służby więcej dałby emeryturę wyższą o 27 zł brutto(czy warto?), ale tylko przy założeniu, że w 2023 roku będą jakiekolwiek podwyżki a z tym co roku jest walka.
Jeśli nie będzie w 2023 podwyżek to kalkulacja będzie wyglądała tak: 6976*61,6%+4297 zł. W takim przypadku służba dłuższa o rok sprawiłaby, że traci się na emeryturze aż 230 zł.
Dlatego musimy mieć jasny plan podwyżek na kolejne lata powiązany np z inflacją. Musimy sie domagać uchwały/ustawy modernizacyjnej na kolejne lata, wtedy można bedzie nieco spokojniej szacować czy warto pozostać w tej instytucji która nie szanuje własnych funkcjonariuszy.

MF nie może odkładać ustaleń o podwyżkach do następnego spotkania w grudniu lub innym odległym terminie. Jest spora grupa funków którzy muszą podjąć do końca listopada decyzję o odejściu ze służby (na emeryturę)

 

[czwschód]

Witam. Czy ktoś może powiedzieć, na jakiej podstawie zakładacie wysokość waloryzacji na poziomie 10%? O ile mi wiadomo na razie zakładana przez rząd waloryzacja ma wynosić 4,8%. Moim zdaniem realnie będzie to około 6%. Proszę nie mylić waloryzacji z inflacją. Oczywiście te dwa pojęcia są ze sobą ściśle powiązane ale wskaźnik waloryzacji wylicza się, dodając średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (inflacja) w poprzednim roku kalendarzowym do co najmniej 20 proc. realnego (czyli uwzględniającego inflację) wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.
A wynagrodzenia jednak też rosły.

 

[PJS]

Witam. Czy ktoś może powiedzieć, na jakiej podstawie zakładacie wysokość waloryzacji na poziomie 10%? O ile mi wiadomo na razie zakładana przez rząd waloryzacja ma wynosić 4,8%. Moim zdaniem realnie będzie to około 6%. Proszę nie mylić waloryzacji z inflacją. Oczywiście te dwa pojęcia są ze sobą ściśle powiązane ale wskaźnik waloryzacji wylicza się, dodając średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (inflacja) w poprzednim roku kalendarzowym do co najmniej 20 proc. realnego (czyli uwzględniającego inflację) wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.
A wynagrodzenia jednak też rosły.

Na razie są to tylko spekulacje, ale tak prognozują specjaliści (ok 10%). Oczywiście nikt dzisiaj nie zagwarantuje, ze tak właśnie będzie
przykładowy fragment:
"Przyszłoroczna waloryzacja rent i emerytur może być zdecydowanie wyższa niż zapowiedziane 4,89 proc. Jak wylicza "Super Express", jeśli zrealizuje się scenariusz, w którym inflacja sięgnie 8 proc., doroczna podwyżka dla emerytów może zbliżyć się do 10 proc."

 

[czwschód]

waloryzację oszacujmy na 10% a podwyżkę w SCS średniego uposażenia o 6% w 2022 r
1. odejście w styczniu 2022
procenty za wysługę wynoszą 59%, emerytura będzie wyliczona od obecnej średniej 6581 zł, ale po zwiększeniu tej kwoty o 6% bedzie przeliczona z wyrównaniem od dnia odejscia, czyli liczymy dla średniego uposażenia 6581+6%=6976zł
6976*59%=4116 zł (brutto), dodając do tego waloryzację od marca 2022 w wysokości 10% mamy kwotę 4527 zł

Kolego, średnia 6581 to średnia z roku 2020. W 2021 też była podwyżka i zapowiada się w 2022. Jak obliczyłeś, że te wszystkie podwyżki dadzą w sumie 6%, bo tego przed wejściem w życie rozporządzenia nikt do końca nie wie?
Dodatkowo tak jak pisałam powyżej, z tymi 10% waloryzacji byłbym raczej sceptyczny..

 

[Zuziacoll]

Policzmy dokładnie przyjmując wyliczenia dla funkcjonariusza który ma indywidualny wskaźnik z 10 lat w wysokości 100% (coś trzeba założyć) i staż służby od września 1999 (bez wojska)
waloryzację oszacujmy na 10% a podwyżkę w SCS średniego uposażenia o 6% w 2022 r
1. odejście w styczniu 2022
procenty za wysługę wynoszą 59%, emerytura będzie wyliczona od obecnej średniej 6581 zł, ale po zwiększeniu tej kwoty o 6% bedzie przeliczona z wyrównaniem od dnia odejscia, czyli liczymy dla średniego uposażenia 6581+6%=6976zł
6976*59%=4116 zł (brutto), dodając do tego waloryzację od marca 2022 w wysokości 10% mamy kwotę 4527 zł
2. czekamy rok (omija nas waloryzacja emerytuty o 10%) i odchodzimy w styczniu 2023, wysługa wzrasta o 2,6% czyli mamy razem 61,6%. Przyjmijmy wariant, ze w 2023 roku średnie uposażenie wzrośnie o kolejne 6% (może sie też nie zmienić) i w 2023 roku będzie wynosić 6976+6%=7394zł
otrzymujemy: 7394*61,6%=4554zł.
Czyli rok służby więcej dałby emeryturę wyższą o 27 zł brutto(czy warto?), ale tylko przy założeniu, że w 2023 roku będą jakiekolwiek podwyżki a z tym co roku jest walka.
Jeśli nie będzie w 2023 podwyżek to kalkulacja będzie wyglądała tak: 6976*61,6%+4297 zł. W takim przypadku służba dłuższa o rok sprawiłaby, że traci się na emeryturze aż 230 zł.
Dlatego musimy mieć jasny plan podwyżek na kolejne lata powiązany np z inflacją. Musimy sie domagać uchwały/ustawy modernizacyjnej na kolejne lata, wtedy można bedzie nieco spokojniej szacować czy warto pozostać w tej instytucji która nie szanuje własnych funkcjonariuszy.

MF nie może odkładać ustaleń o podwyżkach do następnego spotkania w grudniu lub innym odległym terminie. Jest spora grupa funków którzy muszą podjąć do końca listopada decyzję o odejściu ze służby (na emeryturę)

Dobry wieczór . Po analizie wyliczeń muszę stwierdzić Okropny błąd .
Waloryzacja , 10% nie zwiększa kwoty emerytury tylko podstawę kwoty wyliczenia
świadczenia . Czyli 6976zl plus kwota waloryzacji 10% = 7673,6 zł razy 59%
To naprawdę daje kosmiczną podwyżkę emki . napewno większą niż moje zarobki SCS .
PODSTAWA PRAWNA ; decyzja ZER .

 

[PJS]

Kto chce niech składa z wyznaczoną własną datą. Później można prosić o skrócenie, można wycofać. Trzeba zacząć a potem z górki.

Można prosić o skrócenie, można też próbować wycofać wniosek o zwolnienie, ale na jedno i drugie musi zgodzić się DIAS.
Nikt normalny nie składa wniosku o zwolnienie jeśli nie jest przekonany, że chce odejść na emeryturę. Fakt, najczęściej naczelnicy i dyrektorzy próbują przekonać do pozostania i sami proponują wycofanie wniosku, ale nie każdego chcą zachęcać do pozostania, bo zwykle muszą za to zapłacić.