Witam wszystkich,
Zgodnie z prośbą Basic oraz w ramach intelektualnego wyzwania i rozgrzewki mózgu dokonałem analizy przepisów regulujących problematykę art. 94 ustawy z 1999 r. o Służbie Celnej.
Przedstawia się ona następująco:
Zgodnie z art. 12 ust. 1
ustawy z dnia 18 lutego 1994 r.
o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy (...), Służby Celno-Skarbowej (...) oraz ich rodzin (Dz.U. z 2019 r., poz.288 z późn. zm.) zwaną dalej ustawą zaopatrzeniową, emerytura policyjna przysługuje funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby, który w dniu zwolnienia posiada 15 lat służby w (…), Służbie Celnej, Służbie Celno-Skarbowej (…) z wyjątkiem funkcjonariusza, który ma ustalone prawo do emerytury określonej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obliczonej z uwzględnieniem okresów służby i okresów z nią równorzędnych.
Zgodnie z ust. 2 powyższego przepisu, w przypadku funkcjonariuszy Służby Celnej lub funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej dodatkowo wymagane jest posiadanie stażu służby co najmniej 5 lat przy wykonywaniu zadań określonych odpowiednio w art. 1 ust. 2 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej lub w art. 2 ust. 1 pkt 4-6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (pkt 1) lub służby w Służbie Celno-Skarbowej (pkt 2).
Funkcjonariusz Służby Celnej lub funkcjonariusz Służby Celno-Skarbowej, który w dniu zwolnienia ze służby, przekształcenia albo wygaśnięcia stosunku służbowego osiągnął staż służby 15 lat, w tym co najmniej 5 lat, o których mowa w ust. 2, nabywa prawo do emerytury w dniu osiągnięcia tego stażu, niezależnie od przyczyny zwolnienia ze służby, wygaśnięcia czy przekształcenia stosunku służbowego (ust. 3).
Zasady ustalania prawa do zaopatrzenia emerytalnego dla tej grupy funkcjonariuszy uregulowane zostały w art. 15d ustawy zaopatrzeniowej. Wynika z niego, iż emerytura dla funkcjonariuszy, o których mowa w art. 12 ust. 2-3 ustawy zaopatrzeniowej, którzy
zostali mianowani do Służby Celnej po dniu 14 września 1999 r. wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta na zasadach określonych w art. 15a tej ustawy.
Przepisu tego nie stosuje się do funkcjonariuszy Służby Celnej lub Służby Celno-Skarbowej, jeżeli przed 2 stycznia 1999 r.:
1) pełnił służbę w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub Służbie Więziennej;
2) pełnił zawodową służbę wojskową;
3) pełnił służbę lub był zatrudniony w jednostkach, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1-lc lub 3- 4 ustawy zaopatrzeniowej.
Powyższe reguły ustalania świadczeń dotyczą również funkcjonariuszy Służby Celnej, których stosunek pracy został przekształcony w stosunek służbowy na podstawie art. 22b ustawy z 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej lub art. 99 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (art. 15d ust. 3 ustawy zaopatrzeniowej).
W tym miejscu wskazać należy, że w myśl przepisów ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (tj. Dz. U. z 2004 r., nr. 156, poz. 1641) powołana została do życia nowa formacja mundurowa pod nazwą Służby Celnej (art. 1, art. 91, art. 92 ww. ustawy). Pracownicy administracji celnej, spełniający przesłanki określone w tej ustawie otrzymali propozycję służby w tej nowo powołanej formacji. Propozycję pełnienia służby organ winien przedłożyć w terminie 9 miesięcy od dnia wejście w życie ww. ustawy.
Zauważyć również należy, iż z art. 92 ustawy o Służbie Celnej wynika, że w wypadku przyjęcia propozycji pełnienia służby na stanowisku funkcjonariusza celnego, dotychczasowy stosunek pracy przekształca się w stosunek służby z dniem mianowania.
Poprzednie regulacje dotyczące administracji celnej tj. ustawa Kodeks celny z dnia 9 stycznia 1997 r., ustawa Prawo celne z dnia 19 marca 2004 r., ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r., ustawa Ordynacja podatkowa z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych, nie przewidywały wymogu mianowania na stanowisko pracownika administracji celnej.
Wobec braku odmiennych uregulowań w ustawie zaopatrzeniowej, organ emerytalny ustalając okres służby musi zatem kierować się brzmieniem przepisów powyższej ustawy z 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej.
Jednocześnie
art. 22 ust. 2 ustawy z 11 maja 2017 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (Dz. U. z 2017 r. poz. 1321) zwanej dalej "ustawą zmieniającą"
stanowi, że funkcjonariuszowi Służby Celnej i funkcjonariuszowi Służby Celno-Skarbowej okresy, o których mowa w art. 150 ust. 8 ustawy o KAS, w art. 22b ust. 8 i art. 94 ust. 2 ustawy z dnia 25 lipca 1999 r. o Służbie Celnej oraz art. 99 ust. 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej nie są traktowane jako okresy służby, ani okresy równorzędne ze służbą w rozumieniu ustawy zaopatrzeniowej.
Oznacza to, że
okresy zatrudnienia w administracji celnej, czyli okresy pracy przed wejściem w życie ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej i przed otrzymaniem aktu mianowania na podstawie przepisów tej ustawy, nie są traktowane jako okresy służby, ani okresy równorzędne ze służbą w rozumieniu ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. ustawy zaopatrzeniowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 228 z późn. zm.).
W obowiązującym stanie prawnym wskazane wyżej przepisy nie pozwalają więc uwzględnić w zaświadczeniu o przebiegu służby dla celów emerytalnych i rentowych, okresów pracy w administracji celnej, przed aktem mianowania udzielonym w oparciu o treść art. 92 ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej.
Nie bez znaczenia jest również fakt, że art. 12 ust. 2 ustawy zaopatrzeniowej posługuje się pojęciem "posiadania stażu służby", co najmniej 5 lat przy wykonywaniu zadań określonych w tym przepisie bądź służby w Służbie Celno-Skarbowej.
W związku z tym, w świetle stanu prawnego, przez staż służby należy rozumieć okres, w którym funkcjonariusz pełnił służbę w ramach administracyjno-prawnego stosunku służby, tj. na podstawie mianowania.
Staż służby należy zatem obliczać od dnia mianowania funkcjonariusza do służby, najwcześniej w oparciu o treść art. 92 ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej.
„
W związku z powyższym prawidłowo organ rentowy przyjął, że w stanie prawnym obowiązującym na datę wydania decyzji z dnia 5 czerwca 2018 r., nie ma podstaw do zaliczenia odwołującemu okresu pracy w administracji celnej, to jest okresu służby przypadającego przed aktem mianowania z dnia 15 czerwca 2000 r., choć odwołujący podnosił, że już od 15 listopada 1985 r. pełnił tę służbę.” (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 22 stycznia 2020 r., sygn. akt nr XIV U 281/19).
„
Mając bowiem na uwadze literalną treść art. 22 ust. 2 ustawy zmieniającej o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, funkcjonariuszowi Służby Celnej i funkcjonariuszowi Służby Celno-Skarbowej okresy, o których mowa w art. 150 ust. 8 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. poz. 1947, z późn. zm.), w art. 22b ust. 8 i art.94 ust. 2 ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (Dz. U. z 2004 r. poz. 1641, z późn. zm.) oraz w art.99 ust. 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1799 i 1948) nie są traktowane jako okresy służby, ani okresy równorzędne ze służbą w rozumieniu ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.
Tym samym, z uwagi na treść art. 22 ust. 2 ustawy zmieniającej w zw. z art. 99 ust. 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1799 i 1948), zachodziłaby podstawa do braku możliwości potraktowania okresu służby ubezpieczonego w Służbie Celnej przed dniem jego mianowania, jako okresu służby, ani okresu równorzędnego ze służbą w rozumieniu ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy. Z wyżej wskazanych przepisów wynikałoby zatem, iż stosunek służby powstaje dopiero z dniem mianowania funkcjonariusza do służby.” (wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 18 listopada 2019 r., sygn. akt nr XIII U 1101/18).
„
(…) niezasadna jest zmiana świadectwa służby, która zmierza do stwierdzenia, iż powód w okresie od 1 lipca 1997 r. do 30 czerwca 2000 r. pełnił służbę. Wnioskowi temu jednoznacznie przeczy analiza dokumentów znajdujących się w aktach osobowych powoda.
Przekształcenie może działać w obie strony i niezaprzeczalnie wywołuje skutki prawne - nie sposób uznać, iż przed aktem mianowania powód wykonywał pracę na podstawie stosunku służbowego, ani też, że po akcie mianowania do momentu przekształcenia z 2017 r. wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę. (…)
Przekształcenie implikuje ciągłość świadczonej pracy. Z racji przekształcenia stosunek pracy nie zostaje przerwany, a jedynie zostaje zmieniony ze stosunku nominacyjnego na stosunek umowny.” (wyrok Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia 23 czerwca 2020 r., sygn. akt nr IV Pa 46/20).
Podsumowując powyższe rozważania należy stwierdzić, że sądy stoją na stanowisku, że pomimo używania w nazewnictwie ustawy z 1999 r. o Służbie Celnej sformułowania „pełnienie służby” nie jest ono tożsame ze sformułowaniem wynikającym z ustawy zaopatrzeniowej, a tym samym
nie może być traktowane jako okres służby, ani okresy równorzędne ze służbą.
Tak więc przykro mi
Basic, ale raczej z tej krucjaty będą nici
W tej chwili po odrzuceniu przez TK wniosku z 2015 r.
, pozostaje już chyba tylko opcja zmiany art. 15a ustawy zaopatrzeniowej w rozmowach ze stroną rządową.
pozdrawiam