Ad. b)
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372, z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą zasiłkową, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy. Do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się zatem wynagrodzenie uzyskane przez pracownika u płatnika składek w okresie ubezpieczenia chorobowego, z tytułu którego przysługuje zasiłek chorobowy. Zasada ta ma także zastosowanie do pozostałych świadczeń w fazie choroby i macierzyństwa. W stosunku do pracownika zatrudnionego w dotychczasowej jednostce organizacyjnej, np. izbie skarbowej (IS), urzędzie kontroli skarbowej (UKS) czy izbie celnej (IC), który zgodnie z przepisami stosowanej wprost ustawy o KAS z mocy prawa stał się pracownikiem zatrudnionym w jednostce organizacyjnej KAS, podstawę wymiaru zasiłku ustala się na podstawie wynagrodzenia uzyskanego u poprzedniego i aktualnego płatnika składek (zgodnie z art. 36 i następnych ustawy zasiłkowej).
ad. c)
Po dokonaniu analizy przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 720, z późn. zm.) - dalej zwanej ustawą o kontroli skarbowej, ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1947) - dalej zwanej ustawą o KAS - oraz ustawy Przepisy wprowadzające KAS, Zakład przekazuje wstępne stanowisko w sprawie ustalania podstawy wymiaru zasiłków chorobowych, z uwzględnieniem dodatków skarbowych, kontrolerskich i orzeczniczych.
Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy zasiłkowej, składników wynagrodzenia przysługujących w myśl umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, tylko do określonego terminu nie uwzględnia się przy ustalaniu podstawy i wymiaru zasiłku chorobowego należnego za okres po tym terminie.
Przepis ten stosuje się odpowiednio do składników wynagrodzenia, których wypłaty zaprzestano na podstawie układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu (art. 41 ust. 3 ustawy zasiłkowej). Wątpliwości Departamentu Reformy Administracji Skarbowej w zakresie ustalania podstawy wymiaru zasiłków w razie choroby powstały w związku z wprowadzeniem w ustawie o KAS nowych rodzajów dodatków do wynagrodzenia (dodatku kontrolerskiego oraz dodatku orzeczniczego), oraz przysługującymi obecnie, na podstawie ustawy o kontroli skarbowej, dodatkami skarbowymi. W świetle art. 40 ust. 1 ustawy o kontroli skarbowej inspektorowi przysługuje miesięczny dodatek skarbowy do wynagrodzenia nie niższy niż 50% wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej, zatem dodatek skarbowy obecnie przysługuje tym pracownikom ze względu na samo posiadanie statusu inspektora kontroli skarbowej, prawo do tego dodatku nie jest j uzależnione od wykonywania czynności kontrolnych lub operacyjno-rozpoznawczych. W przeciwieństwie do dodatku skarbowego przysługującego pracownikom jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej, którzy nie są inspektorami, a których uprawnienie do dodatku skarbowego zależy od wykonywania tych czynności (art. 40 ust. 2 ustawy o kontroli skarbowej). W ustawie o KAS dodatek skarbowy nie występuje. Natomiast przepis art. 148 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o KAS wprowadza dodatek kontrolerski do wynagrodzenia w wysokości odpowiednio 50% lub 20% wynagrodzenia zasadniczego, przysługujący m. in. osobie zatrudnionej w jednostce organizacyjnej KAS (w tym kierownikowi tej komórki), za wykonywanie czynności określonych w tym przepisie, np. kontroli podatkowej, kontroli j celno-skarbowej audytu czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych w celu zapobiegania przestępstwom (czynności kontrolne i operacyjno-rozpoznawcze). Dodatek ten nie ma charakteru obligatoryjnego, tzn. przysługuje tylko wówczas gdy są wykonywane czynności kontrolne, a nie przysługuje gdy pracownik tych czynności nie wykonuje. W celu ustalenia czy dodatki do wynagrodzenia osób aktualnie zatrudnionych, w dwóch różnych służbach (np. dodatek skarbowy przysługujący pracownikom UKS), po wejściu w życie ustawy o KAS należy traktować jako składniki wynagrodzenia, których wypłaty zaprzestano i nie uwzględniać ich w podstawie wymiaru zasiłku, czy też w związku z przyznaniem w tej ustawie pracownikom dodatku kontrolerskiego można uznać, że są to składniki wynagrodzenia zamienione na inny składnik i uwzględniać je w podstawie wymiaru zasiłku, należy odrębnie rozpatrywać charakter prawny każdego z dotychczas obowiązujących j dodatków. Np. dodatek skarbowy, o którym mowa w art. 40 ust. 1 ustawy o kontroli skarbowej, przysługujący inspektorom kontroli skarbowej, nie powinien być uwzględniany w podstawie wymiaru zasiłków w razie choroby przysługujących za okres po wejściu w życie tej ustawy o KAS po utracie mocy obowiązującej tej ustawy. Charakter prawny dodatku skarbowego i dodatku kontrolerskiego różnią się bowiem. Dodatek skarbowy przysługiwał inspektorowi kontroli skarbowej w związku z posiadaniem statusu inspektora, niezależnie od tego czy wykonywał czynności kontrolne czy nie, natomiast dodatek kontrolerski jest ściśle powiązany z wykonywaniem określonych w ustawie czynności i nie będzie przysługiwał, jeśli czynności te nie będą wykonywane. Zatem Zakład skłania się do przyjęcia, że w przypadku inspektorów kontroli skarbowej, dodatek skarbowy powinien być potraktowany jako składnik wynagrodzenia przysługujący do określonego terminu, który nie został zamieniony na inny składnik wynagrodzenia. Np. dodatek skarbowy, o którym mowa w art. 40 ust, 2 ww. ustawy o kontroli skarbowej, przysługujący pracownikom jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej, którzy nie są inspektorami, zdaniem Zakładu powinien być uwzględniany w podstawie wymiaru zasiłków w razie choroby przysługujących po utracie mocy obowiązującej tej ustawy. Charakter prawny tego dodatku skarbowego i dodatku kontrolerskiego, o którym mowa w art. 148 ust. 1 i 2 ustawy o KAS nie różnią się. Dodatek skarbowy przysługiwał bowiem pracownikom jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej, którzy nie są inspektorami, za wykonywanie osobiście czynności kontrolnych lub operacyjno-rozpoznawczych. Taką samą folę spełnia dodatek kontrolerski, który jest przyznawany za wykonywanie tych czynności. W tym przypadku dodatek skarbowy można potraktować jako składnik wynagrodzenia, który został zamieniony na inny składnik wynagrodzenia. Zatem należy go uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku. Z pisma Departamentu Reformy Administracji Skarbowej nie wynika, by przed wejściem w życie ustawy o KAS przysługiwał pracownikom dodatek orzeczniczy (lub jego odpowiednik). Zatem dodatek ten powinien być uwzględniony w podstawie wymiaru zasiłków za okres, z którego wynagrodzenie podlega uwzględnieniu w tej podstawie, za który pracownik taki dodatek otrzymał. W opinii Zakładu udzielenie wiążącej odpowiedzi na pytanie dotyczące uwzględnienia w podstawie wymiaru zasiłków dodatku skarbowego, o którym mowa w art. 40 ustawy o kontroli skarbowej, wymaga szczegółowych uzgodnień po wydaniu rozporządzeń wykonawczych do ustawy o KAS.
Ad. d)
Do obliczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się wynagrodzenie uzyskane przez pracownika u płatnika składek w okresie ubezpieczenia chorobowego, z tytułu którego przysługuje zasiłek chorobowy. Jeżeli w wyniku likwidacji lub łączenia jednostek organizacyjnych KAS nastąpi zmiana statusu funkcjonariusza na pracownika, w podstawie wymiaru zasiłków, w razie choroby, opieki i macierzyństwa przysługujących pracownikowi należy uwzględniać wyłącznie wynagrodzenie uzyskane z tytułu zatrudnienia. Funkcjonariusz Służby Celnej, który stał się pracownikiem przed zmianą statusu nie był objęty ubezpieczeniom chorobowym, podlegał jedynie obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu. W związku z powyższym w podstawie wymiaru zasiłków z ubezpieczenia chorobowego nie uwzględnia się uposażenia uzyskanego przez funkcjonariusza z tytułu służby, które otrzymał przed zmianą statusu na pracownika.
Ad. e)
W świetle art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (tzw. okres wyczekiwania), z zastrzeżeniami wskazanymi w tej ustawie. W przypadku zmiany statusu funkcjonariusza na pracownika, przy założeniu, że pracownik ten nie posiada wcześniejszego 10-letniego okresu obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego wymaganego do nabycia prawa do zasiłku chorobowego, pracownika obowiązuje 30-dniowy okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego. Z uwagi na to, że funkcjonariusze celni nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu, okresu pozostawania funkcjonariuszem nie wlicza się do wymaganego okresu 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, po upływie którego pracownik nabywa prawo do zasiłku, chorobowego.
Członek Zarządu, Paweł Jaroszek