interpelacja nr 2223 do ministra finansów
w sprawie zmian w ustawie Ordynacja podatkowa Zgłaszający: Norbert Obrycki
http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/interpelacja.xsp?documentId=721A0AAB7F92FB67C1257F8B0047E033&view=6
Szanowny Panie Ministrze,
w rozmowach z przedsiębiorcami często podnoszony jest problem, że obecnie mamy do czynienia w Polsce z dualizmem w zakresie kontroli i orzekania o zobowiązaniach podatkowych, który m.in. poprzez zróżnicowanie praktyki orzeczniczej urzędów skarbowych i urzędów kontroli skarbowej wprowadza niepewność obrotu oraz podnosi koszty funkcjonowania przedsiębiorstw poprzez dublowanie kontroli.
W związku z powyższym proszę o odpowiedź na pytanie, czy ministerstwo nie dostrzega potrzeby pozostawienia jednej administracji podatkowej uprawnionej do orzekania i kontroli w zakresie podatków?
Z poważaniem
Norbert Obrycki, poseł na Sejm RP
OdpowiadającyMarian Banaś - podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów
Data wpływu 26-04-2016
Warszawa, dnia 25 kwietnia 2016 r
RZECZPOSPOLITA POLSKA
MINISTER FINANSÓW
RS-DC1.054.1.2016
Pan
Marek Kuchciński
Marszałek Sejmu RP
Odpowiadając na interpelację Pana Posła Norberta Obryckiego, z dnia 13 kwietnia
2016 r. nr 2223, dotyczącą dualizmu kontroli i orzekania w sprawach zobowiązań podatkowych,
uprzejmie wyjaśniam co następuje.
Obecnie w administracji podatkowej i celnej występuje rozproszenie i powielanie
niektórych zadań związanych z procesem poboru należności podatkowych i celnych w ramach
poszczególnych służb (np. kontrola prawidłowości realizacji obowiązków podatkowych
i celnych), co powoduje, iż nie jest możliwe ich realizowanie w sposób spójny i jednolity,
a zarazem z optymalnym wykorzystaniem dostępnej kadry oraz zasobów organizacyjnych
i finansowych. W obowiązującym obecnie stanie prawnym funkcjonują regulacje, które
w odmienny sposób regulują kwestie kontroli przeprowadzanych przez organy kontroli
skarbowej, organy podatkowe oraz organy celne. Powoduje to, że podatnicy podlegają różnym
reżimom kontrolnym, zarówno prowadzonym na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r.
o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2015 r. poz. 553, z późn. zm.), ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. –
Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), a także kontroli prowadzonej
przez organy Służby Celnej. Funkcjonowanie kilku tożsamych postępowań kontrolnych wobec
podatników sprzyja powstawaniu istotnych różnic proceduralnych, które z kolei wpływają na
prawa i obowiązki podatników.
W ramach przygotowywanej reformy administracji podatkowej, kontroli skarbowej
i Służby Celnej zakłada się utworzenie skonsolidowanej administracji specjalnej w ramach
administracji rządowej, zajmującej się gromadzeniem dochodów budżetowych i kontrolą ich
wydatkowania. Krajowa Administracja Skarbowa będzie odpowiedzialna za realizację
wszystkich zadań związanych z poborem należności podatkowych i celnych, począwszy od
procesu rejestracji podmiotów, poprzez obsługę deklaracji i innych dokumentów podatkowych
i celnych, kontrolę prawidłowości realizacji obowiązków podatkowych, rozliczanie wpłat i ich
dystrybucję oraz egzekwowania powstałych zaległości. Zgodnie z przyjętymi założeniami
skonsolidowana administracja będzie się składała z jednolitych (zarówno na poziomie lokalnym,
jak i regionalnym) jednostek administracji skarbowej.
Utworzenie Krajowej Administracji Skarbowej ma na celu w szczególności:
1) usprawnienie obsługi i wsparcia podatnika, w tym przedsiębiorcy w prawidłowym
wypełnianiu obowiązków podatkowych i celnych,
2) umożliwienie efektywnego poboru podatków,
3) umożliwienie skutecznej egzekucji administracyjnej należności pieniężnych,
4) zmniejszenie luki podatkowej,
5) poprawę skuteczności i efektywności w zwalczaniu oszustw podatkowych
i odzyskiwaniu zaległości podatkowych oraz celnych,
6) zwiększenie efektywności i skuteczności kontroli wywiązywania się przez podatników
z zobowiązań podatkowych,
7) usprawnienie systemu zapewniającego bezpieczeństwo finansowe państwa,
8) wzmocnienie ochrony celnej granicy wschodniej Polski, która jest jednocześnie granicą
Unii Europejskiej.
Funkcjonowanie jednolitej administracji skarbowej niewątpliwie przyczyni się do
usprawnienia współpracy oraz wymiany informacji między organami Krajowej Administracji
Skarbowej, jak również doprowadzi do ulepszenia systemu doboru kadry, jej kształcenia,
doskonalenia zawodowego i motywowania. Zwiększona zostanie skuteczność i efektywność
funkcjonowania jednostek organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej, co w efekcie
służyć będzie poprawie wizerunku administracji skarbowej. Wprowadzona reforma powinna
również usprawnić współpracę z organami administracji państw Unii Europejskiej, co jest
niezbędne z jednej strony ze względu na globalizację gospodarki, a z drugiej strony ze względu
na przepisy prawa unijnego i umowy międzynarodowe.
Odnosząc się do pytania Pana Posła w sprawie potrzeby pozostawienia jednej
administracji podatkowej uprawnionej do orzekania i kontroli w zakresie podatków, pragnę
poinformować, że w ramach Krajowej Administracji Skarbowej przewiduje się funkcjonowanie
dwóch procedur kontroli: kontroli celno-skarbowej oraz kontroli podatkowej.
Kontrola celno-skarbowa powstanie poprzez unifikację kontroli skarbowej i kontroli
wykonywanej przez Służbę Celną. Jej głównym zadaniem będzie wykrywanie i zwalczanie
nieprawidłowości na wielką skalę w sytuacjach, gdy rozmiary, złożoność i stopień
oddziaływania występujących uchybień w sposób istotny wpływają na system bezpieczeństwa
finansowego państwa. Kontrola celno-skarbowa będzie przeprowadzana przez, wyodrębnioną w
ramach Krajowej Administracji Skarbowej, Służbę Celno-Skarbową. Funkcjonariusze Służby
Celno-Skarbowej wykonujący kontrolę celno-skarbową zostaną wyposażeni uprawnienia
analogiczne do obecnie funkcjonujących w Służbie Celnej oraz kontroli skarbowej. Ponadto
funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej będą realizować zadania i wykonywać czynności
przypisane obecnie innym służbom, np. zadania kontrolne przy wykonywaniu czynności
operacyjno-rozpoznawczych. Tym samym nastąpi rozszerzenie uprawnień, które będą miały
przede wszystkim służyć zwalczaniu szarej strefy gospodarczej oraz skutecznemu ściganiu
najpoważniejszych przestępstw o charakterze fiskalnym.
Natomiast kontrola podatkowa, tak jak dotychczas, będzie prowadzona na podstawie
obecnych przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa. Kontrola podatkowa z założenia jest
przeznaczona dla uczciwych podatników i ma być ukierunkowana na pomoc w prawidłowym
wykonywaniu obowiązków podatkowych. Kontrola podatkowa oraz uprawnienia organów
podatkowych pozostają bez zmian.
W mojej ocenie projektowane rozwiązania umożliwią konsolidację zadań kontrolnych,
które będą miały przede wszystkim służyć zwalczaniu szarej strefy gospodarczej oraz
skutecznemu ściganiu najpoważniejszych przestępstw o charakterze fiskalnym, a także
przyczynią się do zmniejszenia uciążliwości podatników związanych z funkcjonującymi obecnie
różnymi reżimami kontrolnymi. Jednocześnie informuję, że aktualnie trwają prace nad
projektem ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej i projektem wprowadzającym ustawę
o Krajowej Administracji Skarbowej.
Wyrażam nadzieję, że powyższe wyjaśnienia okażą się wystarczające.
