Jako, że to forum specjalistów - celników, w tym pewnie i takich, którzy pracują w jednostkach odpowiedzialnych za kontrole, pozoliłem sobie otworzyć ten temat.
Na stronie internetowej jednej z izb celnych znalazłem następujący tekst:
„Ponad 11 gram marihuany, 20 gram amfetaminy (tj. 200 działek dilerskich), 55 sztuk tabletek ecstazy ujawnili funkcjonariusze Granicznego Referatu Zwalczania Przestępczości z Katowic-Pyrzowic oraz funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji z Tarnowskich Gór, podczas imprezy masowej Summer House Music, zorganizowanej na terenie zbiornika wodnego Nakło-Chechło. Działania funkcjonariuszy przede wszystkim polegały na sprawdzaniu osób wchodzących na koncert muzyczny pod kątem posiadania substancji odurzających. Takiej właśnie "weryfikacji" nie przeszło 17 osób. Najpierw celny labrador, szkolony do wyszukiwania substancji narkotycznych wykazał zainteresowanie tymi właśnie osobami, później-zostały one poddane przeszukaniu. Owocem tych przeszukań było zatrzymanie w/w narkotyków. Osoby, u których stwierdzono narkotyki przekazano Policji.”
Trochę interesuje się celnictwem, ale czytam i do końca nie rozumiem.
Uprawnienia Służby Celnej zawarte są w art. 32 ustawy o Służbie Celnej.
Art. 32 ust. 1 UoSC stanowi, że:
Funkcjonariusze wykonujący kontrole są uprawnieni do:
1) żądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju ewidencji i dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, w tym dokumentów elektronicznych, oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej;
2) żądania zamknięcia dokumentacji dotyczącej towarów i czynności podlegających kontroli w celu umożliwienia porównania rzeczywistego stanu ze stanem ewidencyjnym;
3) legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości osób;
4) przeszukiwania osób i pomieszczeń, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych;
5) przesłuchiwania świadków;
6) zasięgania opinii biegłych;
7) dokonywania oględzin;
8) badania towarów, surowców, półproduktów i wyrobów, w tym pobrania próbek towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych w celu ich zbadania;
9) przeprowadzania rewizji towarów, wyrobów i środków transportu, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych;
10) żądania powtórzenia, jeżeli to możliwe, każdej czynności, w wyniku której uzyskuje się dane o przyjmowanych, wydawanych lub wprowadzanych do procesu produkcyjnego surowcach, materiałach, produkcji w toku i półproduktach oraz uzyskanych produktach, wyrobach gotowych i wysokości strat produkcyjnych;
11) nakładania zamknięć urzędowych na urządzenia, pomieszczenia, naczynia oraz środki transportu;
12) uczestniczenia w podlegających kontroli czynnościach, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 2;
13) przeprowadzania w uzasadnionych przypadkach, w drodze eksperymentu, doświadczenia lub odtworzenia możliwości gry na automacie, gry na automacie o niskich wygranych lub gry na innym urządzeniu;
14) zabezpieczania zebranych dowodów;
15) sporządzania szkiców, filmowania i fotografowania oraz dokonywania nagrań dźwiękowych;
16) zatrzymywania i kontrolowania środków transportu oraz statków w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. - Kodeks morski (Dz. U. Nr 138, poz. 1545, z późn. zm.22)) i ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 857, z późn. zm.23));
17) zbierania niezbędnych materiałów w zakresie kontroli
Analizując ww. przepis, czynność polegającą na „sprawdzaniu osób wchodzących na koncert muzyczny pod kątem posiadania substancji odurzających” przy użycie celnego labradora, nazwanej w ww. informacji jako „weryfikacja”, wg mnie może być zakwalifikowana jedynie jako przeszukanie osoby.
Potwierdza to Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 listopada 2009 r. w sprawie warunków użycia urządzeń technicznych i psów służbowych podczas kontroli oraz sposobu przeprowadzania przeszukania osoby i rewizji bagażu podróżnego. Stanowi ono w § 8, że „Przeszukanie osoby polega na sprawdzeniu odzieży osoby i jej podręcznych przedmiotów”. Tak więc, sprawdzenie przez funkcjonariusza celnego osoby przy użyciu psa służbowego, pod kątem narkotyków spełnia tę definicję i jest przeszukaniem osoby.
Mając na względzie powyższe mam następujące wątpliwości:
1. W ww. informacji napisano, że po „weryfikacji” z użyciem psa, osoby „zweryfikowane” „później-zostały one poddane przeszukani”.
Jak „później” skoro już owa weryfikacja była przeszukaniem ?
2. Art. 45 ust. 4 UoSC stanowi wyraźnie i jednoznacznie, że: „przeprowadzonego przeszukania osoby sporządza się protokół…”
Czy „weryfikując” osoby wchodzące na koncert z użyciem psa służbowego, czyli przeszukiwano, sporządzano każdorazowo protokół ? Wydaje mi się, że to mało prawdopodobne.
3. Wreszcie najważniejsze. Kiedy zgodnie z UoSC można przeszukać osobę. Odpowiedź daje art. art. 45 ust. 1 UoSC: „Jeżeli nie można w inny sposób stwierdzić, czy osoba przewozi towary, co do których nie zostały spełnione wymogi przewidziane przepisami prawa, w szczególności towary nie zostały przedstawione lub zgłoszone zgodnie z wymogami wynikającymi z przepisów prawa celnego, funkcjonariusz może przeszukać tę osobę.”
Jak i czym mają przewozić osoby wchodzące na koncert – nie wiem. Przecież w tym przypadku nie ma żadnego przewożenia a tylko wtedy art. 45 ust. 1 UoSC daje prawo do przeszukania osoby.
4. Ponadto § 9 cytowanego już rozporządzenia stanowi, że „Przeszukanie osoby należy przeprowadzić w miejscu wykluczającym obecność osób postronnych i z zachowaniem wymogów higieny.”
Czy „weryfikacja” przy użyciu psa służbowego, czyli de facto przeszukanie osoby w tłumie na koncercie warunkom tym odpowiada ?
Często w tego typu materiałach pisze się o tym, że funkcjonariusze celni takie kontrole przeprowadzają wespół z Policją. W związku z tym:
- Nie znam przepisów dot. policji. Może ktoś kompetentny wypowie się o zasadach takiej współpracy i czy regulujące ją przepisy pozwalają de facto rozszerzyć uprawnienia funkcjonariuszy służby celnej do uprawnień funkcjonariuszy policji.
- Ponadto w ww. informacji jest wyraźnie mowa o tym, że „Osoby, u których stwierdzono narkotyki przekazano Policji.”, co wskakuje moim zdaniem na to, że ww. czynności Służba Celna nie przeprowadzała wspomagając Policję, lecz samodzielnie.
Czy zatem ww. czynności wykonywane przez celników są zgodne z prawem i przeprowadzane w zgodzie z procedurami w nim – przede wszystkim UoSC, przewidzianymi ?
Czy może mamy jednak, na co wskazuje wg mnie lektura ww. przepisów, Służba Celna wychodzi trochę przed szereg ?
Na stronie internetowej jednej z izb celnych znalazłem następujący tekst:
„Ponad 11 gram marihuany, 20 gram amfetaminy (tj. 200 działek dilerskich), 55 sztuk tabletek ecstazy ujawnili funkcjonariusze Granicznego Referatu Zwalczania Przestępczości z Katowic-Pyrzowic oraz funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji z Tarnowskich Gór, podczas imprezy masowej Summer House Music, zorganizowanej na terenie zbiornika wodnego Nakło-Chechło. Działania funkcjonariuszy przede wszystkim polegały na sprawdzaniu osób wchodzących na koncert muzyczny pod kątem posiadania substancji odurzających. Takiej właśnie "weryfikacji" nie przeszło 17 osób. Najpierw celny labrador, szkolony do wyszukiwania substancji narkotycznych wykazał zainteresowanie tymi właśnie osobami, później-zostały one poddane przeszukaniu. Owocem tych przeszukań było zatrzymanie w/w narkotyków. Osoby, u których stwierdzono narkotyki przekazano Policji.”
Trochę interesuje się celnictwem, ale czytam i do końca nie rozumiem.
Uprawnienia Służby Celnej zawarte są w art. 32 ustawy o Służbie Celnej.
Art. 32 ust. 1 UoSC stanowi, że:
Funkcjonariusze wykonujący kontrole są uprawnieni do:
1) żądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju ewidencji i dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, w tym dokumentów elektronicznych, oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej;
2) żądania zamknięcia dokumentacji dotyczącej towarów i czynności podlegających kontroli w celu umożliwienia porównania rzeczywistego stanu ze stanem ewidencyjnym;
3) legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości osób;
4) przeszukiwania osób i pomieszczeń, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych;
5) przesłuchiwania świadków;
6) zasięgania opinii biegłych;
7) dokonywania oględzin;
8) badania towarów, surowców, półproduktów i wyrobów, w tym pobrania próbek towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych w celu ich zbadania;
9) przeprowadzania rewizji towarów, wyrobów i środków transportu, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych;
10) żądania powtórzenia, jeżeli to możliwe, każdej czynności, w wyniku której uzyskuje się dane o przyjmowanych, wydawanych lub wprowadzanych do procesu produkcyjnego surowcach, materiałach, produkcji w toku i półproduktach oraz uzyskanych produktach, wyrobach gotowych i wysokości strat produkcyjnych;
11) nakładania zamknięć urzędowych na urządzenia, pomieszczenia, naczynia oraz środki transportu;
12) uczestniczenia w podlegających kontroli czynnościach, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 2;
13) przeprowadzania w uzasadnionych przypadkach, w drodze eksperymentu, doświadczenia lub odtworzenia możliwości gry na automacie, gry na automacie o niskich wygranych lub gry na innym urządzeniu;
14) zabezpieczania zebranych dowodów;
15) sporządzania szkiców, filmowania i fotografowania oraz dokonywania nagrań dźwiękowych;
16) zatrzymywania i kontrolowania środków transportu oraz statków w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. - Kodeks morski (Dz. U. Nr 138, poz. 1545, z późn. zm.22)) i ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 857, z późn. zm.23));
17) zbierania niezbędnych materiałów w zakresie kontroli
Analizując ww. przepis, czynność polegającą na „sprawdzaniu osób wchodzących na koncert muzyczny pod kątem posiadania substancji odurzających” przy użycie celnego labradora, nazwanej w ww. informacji jako „weryfikacja”, wg mnie może być zakwalifikowana jedynie jako przeszukanie osoby.
Potwierdza to Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 listopada 2009 r. w sprawie warunków użycia urządzeń technicznych i psów służbowych podczas kontroli oraz sposobu przeprowadzania przeszukania osoby i rewizji bagażu podróżnego. Stanowi ono w § 8, że „Przeszukanie osoby polega na sprawdzeniu odzieży osoby i jej podręcznych przedmiotów”. Tak więc, sprawdzenie przez funkcjonariusza celnego osoby przy użyciu psa służbowego, pod kątem narkotyków spełnia tę definicję i jest przeszukaniem osoby.
Mając na względzie powyższe mam następujące wątpliwości:
1. W ww. informacji napisano, że po „weryfikacji” z użyciem psa, osoby „zweryfikowane” „później-zostały one poddane przeszukani”.
Jak „później” skoro już owa weryfikacja była przeszukaniem ?
2. Art. 45 ust. 4 UoSC stanowi wyraźnie i jednoznacznie, że: „przeprowadzonego przeszukania osoby sporządza się protokół…”
Czy „weryfikując” osoby wchodzące na koncert z użyciem psa służbowego, czyli przeszukiwano, sporządzano każdorazowo protokół ? Wydaje mi się, że to mało prawdopodobne.
3. Wreszcie najważniejsze. Kiedy zgodnie z UoSC można przeszukać osobę. Odpowiedź daje art. art. 45 ust. 1 UoSC: „Jeżeli nie można w inny sposób stwierdzić, czy osoba przewozi towary, co do których nie zostały spełnione wymogi przewidziane przepisami prawa, w szczególności towary nie zostały przedstawione lub zgłoszone zgodnie z wymogami wynikającymi z przepisów prawa celnego, funkcjonariusz może przeszukać tę osobę.”
Jak i czym mają przewozić osoby wchodzące na koncert – nie wiem. Przecież w tym przypadku nie ma żadnego przewożenia a tylko wtedy art. 45 ust. 1 UoSC daje prawo do przeszukania osoby.
4. Ponadto § 9 cytowanego już rozporządzenia stanowi, że „Przeszukanie osoby należy przeprowadzić w miejscu wykluczającym obecność osób postronnych i z zachowaniem wymogów higieny.”
Czy „weryfikacja” przy użyciu psa służbowego, czyli de facto przeszukanie osoby w tłumie na koncercie warunkom tym odpowiada ?
Często w tego typu materiałach pisze się o tym, że funkcjonariusze celni takie kontrole przeprowadzają wespół z Policją. W związku z tym:
- Nie znam przepisów dot. policji. Może ktoś kompetentny wypowie się o zasadach takiej współpracy i czy regulujące ją przepisy pozwalają de facto rozszerzyć uprawnienia funkcjonariuszy służby celnej do uprawnień funkcjonariuszy policji.
- Ponadto w ww. informacji jest wyraźnie mowa o tym, że „Osoby, u których stwierdzono narkotyki przekazano Policji.”, co wskakuje moim zdaniem na to, że ww. czynności Służba Celna nie przeprowadzała wspomagając Policję, lecz samodzielnie.
Czy zatem ww. czynności wykonywane przez celników są zgodne z prawem i przeprowadzane w zgodzie z procedurami w nim – przede wszystkim UoSC, przewidzianymi ?
Czy może mamy jednak, na co wskazuje wg mnie lektura ww. przepisów, Służba Celna wychodzi trochę przed szereg ?