opole, dnia 01.03.2006r.
ZZFiPSC – IC Opole – 85/2006
Szanowny Pan
Marian Banaś
Szef Służby Celnej
Szanowny Panie Ministrze
Zarząd ZZFiPSC Województwa Opolskiego pragnie odnieść się do przedstawionych związkom zawodowym w dniu 14.02.2006r. projektów aktów prawnych oraz ich uzasadnień, przygotowanym przez Zespół ds. skarbowości.
Nasz Związek Zawodowy rozumie i aprobuje konieczność przeprowadzenia niezbędnych zmian w funkcjonowaniu Służby Celnej i Skarbowości, zmian polegających na uzdrowieniu i usprawnieniu działalności tych formacji. Tak aby te instytucje były jak najbardziej przyjazne obywatelowi, aby obywatel czuł, że państwo jest dla niego, a nie on dla państwa. Konieczne oczywiście są zmiany zmierzające do potanienia kosztów funkcjonowania tej administracji, jej odbiurokratyzowania, zwiększenia efektywności w zarządzaniu.
Po dogłębnej analizie rzeczonych materiałów uprzejmie zauważamy, że uzasadnienia przygotowane przez Zespół Ekspertów ds. skarbowości w wielu miejscach są nie do końca słuszne i mogące wprowadzać w błąd.
Celem zaprzeczenia tezom stawianym przez rzeczony Zespół załączamy opracowanie(zał. nr 1) oraz informujemy uprzejmie, że w Województwie Opolskim funkcjonują Referaty szczególnego nadzoru podatkowego oraz działy orzecznicze w tym podatku, gdzie nie są w ogóle zatrudnieni pracownicy cywilni lub jest tylko jeden albo dwóch komisarzy skarbowych w komórce organizacyjnej. Referaty i Działy takowe funkcjonują doskonale i zwiększają pobór podatku akcyzowego i wykrywalność przestępczości w tym zakresie. Z całą pewnością takich miejsc jest dużo więcej w całym kraju.
Nie jest także słuszne stwierdzenie, jakoby pomiędzy pracownikami cywilnymi a funkcjonariuszami celnymi występowały jakieś większe konflikty. W naszej Izbie Celnej nie ma dosłownie żadnych konfliktów. Nie ma także mowy o szykanowaniu czy jakimkolwiek poniżaniu kolegów i koleżanek, którzy przyszli do nas z UKS-u.
Jako zwykli funkcjonariusze celni, poczuliśmy się mocno urażeni tą niesłuszną oceną, która w takim kształcie jak przedstawił to wspomniany Zespół jest oczywiście skrajnie niesprawiedliwa.
Celnicy bardzo dobrze dostosowali się do wykonywania nowych zadań, angażują się mocno w te zagadnienia, a ewentualne niedociągnięcia w skali kraju, to efekt nieprawidłowej organizacji pracy stworzonej przez wyższą kadrę kierowniczą w cle oraz rozwiązania systemowe/prawne dotyczące pracowników cywilnych zatrudnionych w Służbie Celnej.
Znamy stanowisko Pana Ministra dotyczące artykułu prasowego zamieszczonego w „Pulsie Biznesu” z dnia 24.02.2006r., za co serdecznie dziękujemy.
Prace i niesłuszne oceny Zespołu ds. skarbowości poczyniły jednak tak ogromne spustoszenie, że mimo wspomnianego Komunikatu Szefa Służby Celnej w dalszym ciągu w dniu 01.03.2006r., niektórzy politycy powołują się w ogólnopolskich mediach na ustalenia poczynione przez ten Zespół, głosząc z wielką szkodą dla całej zapowiadanej reformy aparatu skarbowego, iż jest to stanowisko Ministerstwa Finansów.
Kończąc wyrażamy nadzieję, niemal pewność, że przygotowane przez ten Zespół projekty zmian legislacyjnych nie zostaną ogłoszone jako stanowisko końcowe Ministerstwa Finansów.
Otrzymują:
1. Minister Finansów RP
2. Parlamentarzyści Województwa Opolskiego
3. Wojewoda Opolski
4. Media Województwa Opolskiego
Załączniki:
1. Uzasadnienie
Z wyrazami szacunku:
Przewodniczący
ZZFiPSC Województwa Opolskiego
Sławomir Siwy
Uzasadnienie do pisma nr ZZFiPSC – IC Opole – 85/2006
ZAŁ. Nr 1
Konstrukcja podatku akcyzowego jest zupełnie inna niż konstrukcja podatku VAT czy podatku dochodowego i jej analiza na pewno nie prowadzi do wniosków iż podatek akcyzowy powinien się znaleźć w kompetencji organów podatkowych. Wręcz przeciwnie, organy podatkowe od lat zajmowały się obsługą podatków krajowych i obce im są zasady obrotu na szczeblu międzynarodowym. W tej dziedzinie wyspecjalizowana jest właśnie Służba Celna. Z chwilą akcesji do UE przepisy dotyczące podatku akcyzowego diametralnie się zmieniły w stosunku do przepisów sprzed akcesji, powstała nieznana organom skarbowym instytucja składów podatkowych, funkcjonująca na zbliżonych zasadach do składów celnych. Poza tym procedura zawieszenia poboru akcyzy, zabezpieczenie akcyzowe to również instytucje wzięte z procedur obowiązujących w obrocie z zagranicą, z którymi organy skarbowe nie miały do czynienia. Ponadto doszło do harmonizacji wyrobów akcyzowych i zasad obrotu tymi wyrobami na szczeblu wspólnotowym i praktycznie w całej UE podatek ten obsługuje służba celna, jako najbardziej doświadczona w kontroli obrotu międzynarodowego bez względu na to, że nie ma granic wewnętrznych UE.
Aparat skarbowy nie poprawi także efektywności kontroli tego podatku. Służby Celne poprzez dostęp do bazy REGON i cały szereg innych narzędzi funkcjonujących w pionach kontroli pozwala na określenie obszarów ryzyka i powiązanie z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą. W Służbie Celnej stosuje się analizę ryzyka, tj. obszar prawie nieznany administracji skarbowej.
Także argumenty mówiące o pełniejszym wykorzystaniu baz danych są zupełnie nie trafione, ponieważ bazy danych systemu VIES absolutnie nie są skorelowane z bazami danych SEED. Są to zupełnie inne oprogramowania, dotyczące innych podmiotów i oczywiście obsługiwane przez inne instytucje w UE. Nie ma więc żadnego znaczenia czy obsługuje daną aplikację jeden organ czy więcej.
Ponadto naszym zdaniem argument dotyczący możliwości działania pracowników szczególnego nadzoru podatkowego bez ograniczeń zasięgiem terytorialnym nie jest możliwe w obecnych realiach, gdzie poszczególni naczelnicy urzędów skarbowych są odrębnymi organami. Wymagałoby to odpowiednich porozumień, zmiany przepisów i ustalenia zasad „korzystania” z pomocy pracowników innego urzędu (delegacje, rozliczenie czasu pracy, codzienne informacje o zapotrzebowaniu na pracowników na danym terenie itp.). Koszty wprowadzenia takich zmian znacznie przewyższają ewentualne korzyści z nich wynikające. Stworzenie proponowanych agend ds. obsługi SNP przy jednorazowych nabyciach wewnątrzwspólnotowych mija się z celem gdyż są to podmioty występujące do organu podatkowego o wydanie jednorazowego pozwolenia na w.w. nabycie a więc dziś to może być firma x a jutro firma y w całkiem innej miejscowości. Jedne agendy będą więc „bezrobotne” a gdzie indziej ich nie będzie wcale.
Poza tym wskazane korzyści tj. mobilność i dyspozycyjność pracowników SNP na pewno będzie większa w przypadku służby mundurowej niż w pionie „cywilnym”.
Zastanawialiśmy się nad tym, jakie są rzeczywiście argumenty za pozostawieniem akcyzy w cle, bo te przedstawiane przez Zespół ds. skarbowości nie są argumentami stuprocentowo przemawiającymi na ich korzyść. Każda z instytucji może znaleźć argument, że będzie w tym lepsza. Stwierdziliśmy jednak, że kto będzie prowadził kontrole obrotu wyrobami akcyzowymi na targowiskach, na drodze, w terenie? Cywile? Urzędy skarbowe dostosowane są do pracy na dokumentach, do kontroli w u zarejestrowanych podatników, nie są przygotowane do działań, w jakie jeszcze wyposażone są służby celne – dokumentacja celna, czynności operacyjno rozpoznawcze, środki przymusu bezpośredniego.
Po pierwsze- nie każdy podatek jest pobierany przez urzędy skarbowe. Vide podatki gruntowe, leśne od nieruchomości, akcyza, czy tez prapodatek- składka na ZUS (jeśli traktować to jako niestety bezzwrotną daninę na rzecz państwa). Ponadto cło to też forma daniny na rzecz skarbu państwa, a przecież nikt nie mówi o nadaniu uprawnień celnych urzędom skarbowym. A to przecież, pozornie ułatwiłoby sprawę do końca.
Po drugie- obecna akcyza to zupełnie inny podatek niż ten który był pobierany na podstawie starej ustawy z 93 roku. Wraz z wejściem do Unii akcyza stała się podatkiem transgranicznym, wymagającym współpracy międzynarodowej, oraz takiego nadzoru i monitoringu. Wyspecjalizowaną formacją jest służba celna, dlatego kraje starej Unii, a w ślad za nimi nowe kraje właśnie celnikom dały uprawnienia do jej poboru. Nie wróci się już sytuacja sprzed akcesji Polski do UE. Są składy podatkowe, przemieszczenia wewnątrzwspólnotowe i to w powiązaniu również z procedurami celnymi oraz, że się tak wyrazimy klasyczny import i eksport poza celne granice Unii. To też przemawia za tym by właśnie ten podatek pozostał w kompetencji celników.
I wreszcie po trzecie- akcyza jest specyficznym podatkiem przynoszącym dochód państwu od wyrobów o znaczeniu strategicznym: paliwa, energia elektryczna oraz zalegalizowane używki narkotyczne typu alkohol i tytoń.
Bez wątpliwości lepiej i bezpieczniej dla Państwa jest nadzorować to przez wyspecjalizowaną służbę, którą można kontrolować w sposób efektywniejszy i skuteczniejszy (tutaj przypomnę sławetny juz przepis o możliwości zwolnienia funkcjonariusza postawionego w stan oskarżenia) niż nadanie takich uprawnień większej licznie urzędników mniej zdyscyplinowanych (w sensie formalnym) i zajmujących się szerszym spektrum podatkowym, gdzie akcyza będzie podatkiem jednym z wielu.
Po pierwsze instytucji składów podatkowych i związanych z nimi zawieszeń poboru akcyzy nie było w regulacjach ustawy z 1993 r. Powstają zatem koszta związane z przyswojeniem sobie nowych zadań. Po drugie Służba Celna od lat zajmuje się nie tylko poborem cła, lecz również nadzorowaniem kilku procedur gospodarczo-zawieszających. I jak już zasygnalizowano, przemieszczanie wyrobów akcyzowych w zawieszeniu odbywa się często również w połączeniu ze stricte celnymi procedurami eksportowo-tranzytowymi, a nawet w przemieszczeniach wewnątrzwspólnotowych towarom akcyzowym towarzyszą dokumenty , które są wystawiane i sprawdzane przez służby celne innych krajów Wspólnoty. Czyli wchodzą tu w grę systemy SEED, ZEFIR, ale też NCTS i CELINA. Powstaje zatem pytanie, - po co generować koszty, by przerzucać kompetencje skoro istnieje i funkcjonuje struktura, która dobrze realizuje te zadania(wpływy z podatku akcyzowego do budżetu wzrastają rokrocznie od czasu przejęcia tych zadań przez Służbę Celną). Poza tym, przy przejściu tych kompetencji do urzędów skarbowych nastąpi komplikacja życia eksporterów, na których opiera się obecny rozwój kraju, by najpierw musieli załatwić sprawę przemieszczenia towaru w urzędzie skarbowym, a potem sprawy celne w urzędzie celnym, wysłać towar i znowu potwierdzać zamkniecie procedur w urzędzie skarbowym i urzędzie celnym? Ponadto w wielu przypadkach organ skarbowy nie będzie mógł zrobić nic(tzn. będzie musiał zawiesić postępowanie do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez organ celny), w sytuacji gdy będzie konieczne przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego przez organy celne, np. w kwestii wartości celnej, pochodzenia towarów, innych elementów kalkulacyjnych, które mają bezpośredni wpływ na wysokość podstawy podatku akcyzowego w imporcie, co oczywiście będzie wiązało się z dodatkowymi barierami biurokratycznymi dla podatnika.
Podpisał na oryginale:
Przewodniczący ZZFiPSC
Województwa Opolskiego
Sławomir Siwy
